Inhoud

• Wat is hoofdpijn?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Hoofdpijn

Wat is hoofdpijn?

Er zijn verschillende soorten hoofdpijn:

• spanningshoofdpijn
• migraine
• clusterhoofdpijn
• hoofdpijn door het gebruik van medicijnen
• hoofdpijn door andere oorzaken

Spanningshoofdpijn
(Spier)spanningshoofdpijn, ook wel aspecifieke of gewone hoofdpijn genoemd, is waarschijnlijk de meest voorkomende vorm van hoofdpijn. Hierbij heeft u last van een tweezijdige, drukkende of knellende pijn in de schedelhuid, de slapen of de nek. Vaak voelt het alsof er een strakke band om het hoofd zit. De oorzaak kan zijn: een slechte houding of te weinig wisselen van houding, slecht slapen, moeheid of ergens tegenop zien. Spanningshoofdpijn kan op elke leeftijd optreden.

Migraine
Bij migraine heeft u last van aanvallen die 4 uur tot 3 dagen kunnen duren. Een migraineaanval kan soms uit 4 fasen bestaan.

1. In de eerste fase, die 1 uur tot 2 dagen kan duren, kunnen er voortekenen zijn, zoals een stijve nek en veranderingen in uw stemming.
2. De tweede fase, de 'aura', komt niet bij iedereen voor. Deze fase duurt hooguit een uur. Sommige mensen zien dan lichtflitsen en vlekken, voelen tintelingen, hebben een doof gevoel in bijvoorbeeld een hand of verlammingsverschijnselen aan één kant van het lichaam.
3. In de derde fase komt de hoofdpijn: kloppend en bonzend, meestal aan één kant van het hoofd. De pijn is zo erg dat het u belemmert in uw dagelijkse doen en laten. U kunt dan ook misselijk zijn en overgevoelig voor licht en geluid. De derde fase kan 4 uur tot wel 3 dagen duren.
4. In de vierde en laatste fase is de hoofdpijn minder maar bent u nog erg moe. Die fase duurt 1 uur tot 2 dagen.

Migraine is een aandoening van de zenuwen en bloedvaten in de hersenen. Een migraineaanval kan samenhangen met de menstruatie, 'de pil', stress of alcoholgebruik. Verder zouden bepaalde voedingsmiddelen, zoals de zoetstof aspartaam, rode wijn en oude kaas een rol kunnen spelen, maar dit is niet wetenschappelijk bewezen.

Klik hier voor meer informatie over Migraine

Clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn is een hevige, scherpe, brandende of juist knellende pijn die aanvalsgewijs optreedt. De pijn komt altijd zeer snel opzetten en zit vooral in of achter het oog.

Klik hier voor meer informatie over Clusterhoofdpijn

Hoofdpijn door het gebruik van medicijnen
Wilt u weten of een medicijn dat u gebruikt hoofdpijn als bijwerking kan hebben, kijk dan in de bijsluiter. Heeft u bijna dagelijks hoofdpijn, en neemt u daarom vaak pijnstillers, dan kunt u juist door die pijnstillers weer hoofdpijn krijgen.

Hoofdpijn door andere oorzaken
Andere oorzaken van hoofdpijn kunnen zijn: griep, verkoudheid (verstopte neusbijholte of voorhoofdsholte), te veel alcohol drinken, te veel koffie drinken, schommelingen in de hormoonspiegel (bijvoorbeeld bij menstruatie, pilgebruik, overgang), slecht zien, een verkeerde bril of problemen met gebit of kaak.

Heeft u vooral in het weekend hoofdpijn, dan kan dat komen doordat u in het weekend minder koffie drinkt dan door de week, langer slaapt, later eet en geen last heeft van de doordeweekse stress.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Om iets te doen aan uw hoofdpijn, is het belangrijk dat u de oorzaak kent.

• Tegen spanningshoofdpijn helpen nek- en schoudermassage, yoga en ontspanningsoefeningen. Belangrijk is ook om op het werk te zorgen voor een goede lichaamshouding. Soms zijn daar aanpassingen voor nodig, zoals een andere stoel of een ander bureau.
• Om weekendhoofdpijn te voorkomen, kunt u vroeger opstaan, op uw gewone tijd ontbijten, het gebruik van alcohol beperken en door de week minder koffie drinken.
• Drinkt u alcohol en wilt u proberen om het katergevoel te verminderen, neem dan voor het slapengaan een flink glas water.
• Bij hoofdpijn door neusverkoudheid kan een stoombad verlichting geven.
• Ziet u steeds slechter en heeft u daardoor pijn rond de ogen, breng dan een bezoek aan opticien of oogarts.
• Wat u verder zelf kunt doen om hoofdpijn te voorkomen of te bestrijden, is zorgen voor frisse lucht, voldoende nachtrust, regelmaat, ontspanning en sport.
• Heeft u regelmatig last van hoofdpijn, dan kunt u voor informatie en steun ook terecht bij de Nederlandse Vereniging van Hoofdpijnpatiënten. Deze vereniging is er voor mensen met alle soorten hoofdpijn.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Krijgt u ondanks bovenstaande tips toch hoofdpijn, dan kunt u een eenvoudige pijnstiller nemen. Uw apotheek heeft verschillende soorten pijnstillers en kan u adviseren over de juiste dosering.

• Bij hoofdpijn raden we paracetamol aan. Dit medicijn wordt meestal goed verdragen, ook door mensen met maagklachten. Paracetamol gaat in het algemeen goed samen met andere medicijnen. U kunt dit medicijn ook (in beperkte mate) gebruiken als u zwanger bent of borstvoeding geeft.
• Als paracetamol onvoldoende helpt, dan zou u diclofenac, ibuprofen, ketoprofen, naproxen, acetylsalicylzuur of carbasalaatcalcium (zogenaamde NSAID’s) kunnen proberen. Maar niet als u maagklachten heeft, of astma, hart- en vaatziekten, hemofilie, psoriasis, colitis, de ziekte van Crohn, of een lever- of nierfunctiestoornis, of als u zwanger bent of borstvoeding geeft. Deze pijnstillers kunnen ook problemen geven als u ze samen met bepaalde andere medicijnen (bijvoorbeeld bloedverdunners, of medicijnen tegen hoge bloeddruk of depressie) gebruikt. Vraag daarover advies bij uw apotheek.
• Bij de apotheek kunt u terecht voor zelfzorgmiddelen tegen hoofdpijn. De apotheker kan in uw medicatiedossier opnemen welke pijnstillers u gebruikt en hoeveel. Zo kan de apotheker er op letten dat u niet te veel pijnstillers gebruikt. Want dit veroorzaakt juist hoofdpijn.

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

• Als uw hoofdpijn niet binnen een paar dagen verdwijnt met bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen of een pijnstiller.
• Als u steeds of heel vaak last heeft van hoofdpijn.
• Bij heftige hoofdpijn binnen 6 weken na een val of ongeval.
• Bij hoofdpijn die na de leeftijd van 50 jaar voor het eerst ontstaat.
• Bij alle vormen van hoofdpijn die u ervaart als verontrustend, anders en ernstiger dan andere keren.
• Bij toenemende hoofdpijn na week 20 van de zwangerschap.
• Als u bijna dagelijks hoofdpijn heeft en vaak pijnstillers gebruikt.

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Paracetamol 
Paracetamol werkt zowel pijnstillend als koortsverlagend. Het is het medicijn van eerste keuze bij eenvoudige hoofdpijn, bijvoorbeeld bij verkoudheid en griep.

Paracetamol in combinatie met andere medicijnen
Soms wordt paracetamol gecombineerd met coffeïne. Dit versterkt mogelijk het pijnstillende effect en werkt opwekkend. Neem het daarom niet voor het slapengaan. Verder wordt paracetamol soms gecombineerd met propyfenazon, een andere pijnstiller. Ook zit er soms vitamine C bij. Dit lijkt niet echt iets toe te voegen aan de werking.

Ontstekingsremmende pijnstillers
Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID’s genoemd, werken pijnstillend, koortsverlagend en ontstekingsremmend. Voorbeelden zijn acetylsalicylzuur, carbasalaatcalcium, diclofenac, ketoprofen, ibuprofen, indometacine en naproxen.

Amitriptyline
Amitriptyline regelt in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen. Amitriptyline wordt gebruikt bij hardnekkige vormen van spanningshoofdpijn en bij hoofdpijn die wordt veroorzaakt door het langdurig gebruik van pijnstillers.